در یک سازمان یا اتاق سرور، به کارگیری چندین شبکه کامپیوتری برای ارتباط گیری داخل و خارج سازمانی جهت انجام عملکرد ویژه، یک امر مهم و قابل توجه است. استفاده از شبکه، نیازمند بهره گیری از یک تیم پشتیبانی و نگهداری از شبکه دارد تا بتواند عملکرد آن را همواره بهینه کند و مانع از وقوع مشکلات متعدد در جریان استفاده از آن شود. مجموعه پادیر با معرفی اهمیت سرویس و نگهداری شبکه در این مقاله، شما را با نحوه اجرای این امر آشنا می کند.

مبانی سرویس و نگهداری شبکه

سرویس شبکه به برنامه هایی گفته می شود که می تواند با اشتراک گذاری فایل و دیتاها، مدیریت خدمات ارتباطی و اطلاعاتی و… امکان استفاده راحت کاربران از شبکه یک سرور را به وجود آورد.

سرویس و نگهداری از شبکه به مجموعه ای از فرایندها در قالب خدمات گفته می شود که تیم پشتیبانی آن ها را در قالب خدماتی نظیر هماهنگی مطلوب کارکرد سخت افزارها و نرم افزارهای شبکه کامپیوتری و جلوگیری از ایجاد مشکلات متعدد و همچنین رفع سریع مشکلات محقق شده انجام می دهد. این خدمات با بهره گیری از تخصص و تجربه ارائه می شود که می تواند توسط تیم اجرایی در داخل سیستم یا تیم پشتیبانی شرکتی در خارج از سیستم اجرایی شود.

سرویس و نگهداری شبکه در سه بخش اصلی پیاده می شود که هر بخش نیازمند انجام یک سری اقدامات خاص و تخصصی می باشد که در ادامه بیان می کنیم.

بخش سخت افزار

در این بخش، سرویس و نگهداری شبکه به سلامت و کارکرد صحیح تجهیزات سخت افزاری مانند انواع سرورها، روترها  سوئیچ، کارت شبکه و کابل ها می پردازد و در کنار آن نظارت کافی بر راندمان دقیق آن ها اعمال کرده و در صورت نیاز، به تعمیر به موقع آن ها می پردازد تا در از احتمال رخداد مشکلات بزرگتر جلوگیری شود.

بخش نرم افزاری

در این بخش، سرویس و نگهداری تمرکز خود را به بررسی و مراقبت از سیستم عامل های شبکه و نرم افزارهای مانیتورینگ اعمال می کند و مدیریت شبکه را به بهترین نحو ممکن قابل انجام می سازد. به روزرسانی های نرم افرادی برای عملکرد بهتر آن ها در این بخش اعمال می گردد.

بخس امنیت

شبکه برای داشتن عملکرد بهتر، لازم است که نرم افزارهای ویروسی و انواع بدافزارها را با سپر قوی امنیتی از بین ببرد. این امر با نصب و به روزرسانی انواع فایروال ها، آنتی ویروس ها و سیستم های تشخیص نفوذ در این فرایند اجرا می گردد.

انواع نگهداری شبکه

با آشنایی از فرایند سیستم و نگهبانی شبکه، می توان گفت که فعالیت های خدماتی تیم پشتیبانی، بر سه اصل اساسی بنا می گردد که این موارد به قرار زیر هستند:

• نگهداری پیشگیرانه برای جلوگیری از وقوع انواع مشکلات در ساختار سخت افزار و نرم افزار شبکه می باشد که به روزرسانی نرم افزارها و بازرسی سخت افزارها شامل این موارد می شوند.
• نگهداری اصلاحی که برای برطرف کردن مشکلات و خطاهای نرم افزاری، سخت افزاری و امنیتی رخ می دهد، بخش بسیار مهمی می باشد.
• نگهداری پیش بینانه با هدف پیش بینی خطاهای احتمالی انجام می شود که مهمترین آن فرآیند مانیتورینگ است که به واسطه آن می تواند قطعات سخت افزاری که محتمل خراب شدن هستند را شناسایی و اعلام کند.

همچنین بخوانید

پشتیبانی شبکه ویندوز و لینوکس

مشاهده مطلب

انواع سرویس‌های شبکه

یک تیم پشتیبانی سرویس و نگهداری شبکه برای اجرای فعالیت خدماتی خود، این فرایند را به صورت مرحله ای جلو می برد، به این صورت که ابتدا راه اندازی شبکه را با تمام قوانین مراقبتی و فعالیتی انجام می دهد و سپس مراحل پشتیبانی مانند به روزرسانی و تامین امنیت شبکه را به انجام می رساند.

نصب و راه‌اندازی اولیه

در اولین گام، نرم افزارها و تجهیزات سخت افزاری شبکه تحت این فرایند، به طور کامل و اصولی نصب می شوند. بنابراین لازم است که برای داشتن یک شبکه پایدار و آماده استفاده کاربران، تمامی موارد زیر اجرا شوند:

• سرورها، روتر ها، سوئیچ و… نصب شوند.
• آدرس دهی IP  و همچنین پروتکل های شبکه پیکربندی شوند.
• سیستم عامل و نرم افزارهای مورد نیاز نصب شوند.

ارتقاء و به‌روزرسانی تجهیزات

برای جلوگیری از مشکلات عملکردی شبکه، لازم است که انواع نرم افزارها و سخت افزارها به طور دائم به روزرسانی شوند و تنظیمات شبکه برای متناسب بودن با نوع نیاز کاربران تنظیم گردد.

مانیتورینگ عملکرد و امنیت

در این مرحله همواره سلامت و امنیت شبکه با استفاده از اقداماتی بررسی می گردند تا کارایی آن به بالاترین حد ممکن برسد.

• ترافیک شبکه بررسی شده و اختلال ها شناسایی می گردد.
• سرورها و انواع تجهیزات سخت افزاری، کانتی مانیتورینگ می شود.
• تهدیدات امنیتی شناسایی می گردد.

پشتیبان‌گیری و بازیابی اطلاعات

برای حفظ اطلاعات مهم شبکه، در این مرحله پشتیبان گیری از تمامی اطلاعات انجام می شود تا در موقع نیاز، به راحتی و به سرعت تمامی اطلاعات حفظ شده بازیابی گردد.

وظایف تیم سرویس و نگهداری شبکه

تیم سرویس و نگهداری شبکه برای اینکه خدمات پشتیبانی خود را برای شبکه موردنظر انجام دهد، موظف است تعهدات زیر را به صورت مرحله ای و دقیق اعمال کند.

• بررسی کردن سلامت تجهیزات سخت افزاری

مواردی نظیر داغ شدن تجهیزات، خراب شدن فن ها، نویز اتصالات بررسی می گردد.

• مانیتورینگ ترافیک شبکه

ترافیک ورودی و خروجی به صورت لحظه ای رصد می شود و همچنین مصرف غیر عادی پهنای باند شناسایی می گردد.

• مدیریت کردن امنیت شبکه و انجام اقدامات لازم برای جلوگیری از نفوذ

نصب و پیکربندی انواع آنتی ویروس ها، فایروال ها و… صورت می گیرد.

• پشتیبانی از نرم افزارها

به روزرسانی نرم افزارها و رفع مشکلات کاربران در زمینه عملکرد نرم افزارها انجام می شود.

همچنین بخوانید

راهنمای کامل نصب روتر و سوئیچ + نکات امنیتی و رفع خطاها

مشاهده مطلب

فرآیند نگهداری شبکه

برای اینکه فرآیند سرویس و نگهداری شبکه توسط تیم پشتیبانی به خوبی اجرا شود لازم است یک برنامه جامع و کاربردی برای اجرای خدمات موردنظر تعیین و تدوین گردد که برحسب آن برنامه، عملیات اجرایی لازم برای نگهداری شبکه ایجاد شود. از جمله این موارد می توان به مراحل زیر اشاره کرد:

تهیه برنامه زمان ‌بندی نگهداری

تدوین یک برنامه زمانی برای سرویس های دوره ای سخت افزارها و نرم افزارها و تست امنیتی ضروری می باشد که این کار می تواند انجام این خدمات را برای تیم پشتیبانی یادآور شود

پایش و بررسی روزانه

برخی از فرایندهای کنترلی یا نظارتی باید روزانه انجام شوند که  بررسی دما، اتصالات سخت افزارها، بررسی امنیت شبکه و تست لاگ ها و مشکلات احتمالی شامل این فرایند می شوند.

به ‌روزرسانی ‌های نرم‌ افزاری

در این فرایند فقط سیستم عامل و نرم افزارهای نصب شده در سرور و شبکه، تحت برنامه زمانی مشخص، به روزرسانی و ارتقا پیدا می کنند و سازگاری آن ها با سرویس های مصرفی حال حاضر در شبکه، بررسی می گردد. این کار می تواند ضمن افزایش سرعت عملکرد نرم افزارها، استفاده مناسب آن ها را برای کاربران فراهم کند.

تست‌ های دوره‌ ای امنیتی و عملکردی

در این مرحله، سرعت و پایداری شبکه توسط مانیتورینگ تست می شود و تست های نفوذ نیز برای اطلاع و شناسایی از آسیب های احتمالی انجام می گیرد.

مزایای سرویس و نگهداری شبکه

سیستم و سرورهایی که نیاز به کار دائم و بدون وقفه دارند طبیعتا با بهره گیری از سرویس و نگهداری شبکه می توانند بدون نگرانی از خرابی های به وجود آمده در زمینه نرم افزار یا سخت افزار، عملکرد سیستمی خود را بهینه کنند و از سرعت بالای راندمان کاری خود بهره ببرند. مزایایی که برای سرویس و نگهبانی شبکه مورد توجه بسیاری از سیستم ها و سرورها قرار می گیرد به قرار زیر هستند:

کاهش خرابی‌ های ناگهانی

نگهبانی از شبکه این امکان را به وجود آورد که خرابی های نرم افزاری و سخت افزاری قبل از تبدیل شدن به یک مشکل جدی، در ابتدا شناسایی شده و با کمترین هزینه و بالاترین سرعت رفع شوند. لذا این کار باعث می شود که خرابی هایی که به علت عدم شناسایی به موقع منجر به قطع ناگهانی شبکه می شوند، کمتر شده و از وقفه کار کاربران جلوگیری شود.

افزایش سرعت و کارایی شبکه

کاربران برای استفاده از سیستم های کامپیوتری، می توانند در سایه مراقبت ها و بهینه‌ سازی تنظیماتی که در فرآیند سرویس و نگهبانی شبکه انجام می شود، سرعت و کارایی خود را بالا ببرند. این امر به واسطه ارتقا نرم افزارها و مدیریت صحیح ترافیک رخ می دهد که تاثیر بسیار زیادی در افزایش سرعت انتقال داده ها در شبکه دارد.

افزایش طول عمر تجهیزات

تجهیزات سخت افزاری که برای سیستم کامپیوتری و سرورها استفاده می شوند طبیعتا در طول استفاده، دچار نقص فنی و کارکردی می شوند. با این حال نگهداری درست و اصولی از آن ها می تواند تاثیر زیادی در کاهش عمر مفید تجهیزات داشته باشد. سرویس و نگهداری شبکه که وظیفه نگهداری از تجهیزات سخت افزاری را برعهده دارد می تواند این نیاز تجهیزات را رفع کند و طول عمر مصرفی آن ها را بیشتر کند. سرویس های دوره ای تجهیزات مانند تعویض قطعات فرسوده یا تست سلامت کارکردی آن ها، جزو اصلی ترین فرایندهای نگهداری شبکه است.

بهبود امنیت داده ‌ها

برای یک شبکه، امنیت داده های آن حرف اول را می زند که افراد می توانند  با بهره گیری از نگهداری شبکه، این امنیت را برای تمامی کاربران آن به وجود آورند. به روزرسانی های امنیتی و انجام تست های نفوذ، می تواند از مواردی نظیر حمله هکرها، بدافزارها و… جلوگیری کرده و مانع از بین رفتن داده ها و نشتی آن شود. در این صورت سازمان با حفاظت بالا از اطلاعات خود، یکپارچگی خود را حفظ می کند.

همچنین بخوانید

نصب و راه‌اندازی حرفه‌ای شبکه‌های کامپیوتری؛ از طراحی تا اجرا و پشتیبانی تخصصی

مشاهده مطلب

چالش ‌های سرویس و نگهداری شبکه

در فرآیند اجرای سرویس و نگهداری شبکه همواره چالش هایی وجود دارد که این چالش ها می تواند در فرآیند خدماتی اجرا یا سیستم های به کارگیری به وجود آید که در ادامه به آن ها می پردازیم.

پیچیدگی شبکه‌ های بزرگ و ترکیبی

تیم پشتیبانی به علت ترکیب شدن شبکه ها، بار کاری بیشتری را تجربه می کنند. هماهنگ نگه داشتن شبکه های متعدد و همچنین بررسی و مانیتورینگ کردن آن ها به طور همزمان، یک فرآیند کاری دشوار است که می تواند نتایجی نظیر خطا در پیکربندی و… را به وجود آورد.

کمبود نیروی متخصص

نیروهایی که برای ارائه خدمات سرویس و نگهداری شبکه به کارگرفته می شوند، باید دارای تخصص و تجربه بالا در این زمینه باشند و بتوانند با مهارت های مانیتورینگ، عیب یابی و… آشنا باشند که این تعداد افراد در حال حاضر کم می باشد و بار کاری دیگر نیروهای متخصص را بیشتر می کند.

هزینه ‌های پنهان نگهداری

در این فرایند، چالشی برای مدیریت هزینه ها به وجود می آید. چون هزینه سرویس و نگهداری شبکه مختص خرید تجهیزات و نرم افزارها نیست بلکه مواردی نظیر ارتقا سخت افزار، لایسنس نرم افزار و… نیازمند هزینه هستند.

تهدیدات امنیتی نوظهور

در حال حاضر با شدت گرفتن تهدیدهای سایبری، نیاز است تا بررسی مداوم امنیتی شبکه به وقوع بپیوندد که این امر نیاز به سرمایه و تیم پشتیبانی قوی و هزینه بر دارد.

ابزارها و نرم‌ افزارهای مورد استفاده

در ارائه خدمات لازم سرویس و نگهداری شبکه، از ابزارهای خاصی برای خدمات بهینه استفاده می شود که این امر می تواند سرعت و بهینه‌ سازی خدمات را برای شبکه بیش از پیش افزایش دهد. از جمله این ابزارها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

برای مانیتورینگ و نگهداری

برای بررسی سلامت تجهیزات و همچنین کنترل ترافیک شبکه و کارایی آن، صرفا از ابزارهای زیر استفاده می گردد:

• Zabbix برای مانیتورینگ شبکه
• PRTG Network Monitor برای نمایش گرافیکی ساده و کاربر محور
• Nagios برای شناسایی مشکلات و دریافت هشدارهای لحظه ای
• SolarWinds Network Performance Monitor برای پایش عملکرد شبکه

برای پشتیبان‌ گیری و بازیابی

طبیعتا پشتیبانی گیری از داده های شبکه یک فرایند لازم برای حفظ اطلاعات می باشد که این امر به واسطه ابزارهای زیر قابل اجرا است:

• Veeam Backup & Replication برای پشتیبان گیری از سرورها
• Acronis True Image برای بکاپ و بازیابی سریع اطلاعات

برای مدیریت امنیت

برای برقراری امنیت شبکه و جلوگیری از هرگونه هک و نفوذ، از ابزارهای زیر برای این امر استفاده می شود:

• فایروال های سخت افزاری Fortinet، Cisco ASA
• فایروال های نرم افزاری مانند Windows Firewall، Linux
• انواع آنتی ویروس سازمانی

همچنین بخوانید

پورت شبکه چیست؟ معرفی کامل انواع Port و شماره پورت‌ها

مشاهده مطلب

بهترین روش ‌ها در سرویس و نگهداری شبکه

برای اعمال کامل ترین سرویس و نگهداری شبکه، همواره روش های خاص و مدرنی اعمال می شود که می تواند بهترین نتیجه را برای اجرای خدمات این فرایند به وجود آورد. تیم پشتیبانی شبکه با انتخاب بهترین روش اجرایی، می توانند سرعت و کارایی خدمات موردنظر را بیشتر کرده و نتیجه بهتری را دریافت کنند. روش های تایید شده در این مسیر شامل موارد زیر می باشند:

مستندسازی پیکربندی‌ ها و تغییرات

برای ثبت کردن انواع خدمات نرم افزاری، لازم است اقدامات زیر برای مستندسازی اجرایی گردند:

• تنظیمات تجهیزات شبکه مانند روتور، سوئیچ و… ثبت شوند.
• نسخه های ثبتی قبل برای احتیاط، در فضایی امن نگه داری شوند.
• تغییرات اعمال شده برای تنظیم و همچنین نام اپراتور انجام دهنده همراه با تاریخ و زمان ثبت گردد.

اجرای سیاست ‌های امنیتی قوی

سیستم های امنیتی تعیین شده برای تمام دسترسی های داخلی و خارجی شبکه باید اعمال شوند تا حفاظت امنیتی بالایی برقرار گردد.

• سیاست Least Privilege برای حداقل دسترسی اعمال شود.
• فایروال ها با کنترل دقیق پیاده سازی شوند.
• احراز هویت چند مرحله ای اجرایی گردد.
• تجهیزات و پچ های امنیتی به روز نگه داشته شوند.
• لاگ ها دائما برای شناسایی خطر، مانیتورینگ شوند.

آموزش مستمر پرسنل

برای دریافت نتیجه بهتر از اجرای خدمات سرویس و نگهداری شبکه، لازم است روی اعضای تیم پشتیبانی سرمایه گذاری شود و با آموزش تخصصی به آن ها، شبکه با حفاظت کامل به عملکرد خود ادامه دهد.

• دوره های آموزشی ی مستمر در زمینه امنیت، مانیتورینگ و مدیریت شبکه برگزار شود. نوع حملات و نحوه مقابله و رفع آن ها برای پرسنلی شبیه سازی گردد.
• دانش اجرایی تیم پشتیبانی با بهره گیری از آخرین فناوری های اعمال شده در سرویس و نگهداری شبکه، به روز شود.

استفاده از سیستم‌ های هشدار دهی خودکار

برای مقابله با هرگونه خطر سیستمی و رفع سریع آن ها لازم است سیستم هشدار سریع و لحظه ای به کار گرفته شود. برای این کار استفاده از مانیتورینگ لحظه ای و دریافت هشدار از طریق ایمیل و پیامک صورت می گیرد.

سرویس و نگهداری پیشگیرانه

خدماتی که برای پیشگیری از خطرات و آسیب های احتمالی شبکه های سرور ارائه می شود در قالب سرویس و نگهداری پیشگیرانه شناخته می شود که می تواند ضمن افزایش عمر تجهیزات، هزینه تعمیرات را به میزان زیادی کاهش دهد. مواردی مانند تست برق و سیستم خنک کننده به صورت دوره ای در مدت زمان کوتاه، از ایجاد آسیب های ناشی از نوسانات برق، اضافه بار مصرفی و… می کاهد.

سرویس و نگهداری پیش‌ بینانه

در این فرایند، سرویس و نگهداری شبکه به پیش بینی انواع خرابی ها مشکلات احتمالی می پردازد و می تواند با استفاده از تحلیل داده ها و به کارگیری انواع ابزارهای ویژه، این پیش بینی را انجام دهد. این امر می تواند از افزایش هزینه های تعمیری بکاهد و ارتقا یا تعویض تجهیزات را در زمان مناسب ممکن سازد.

روندهای آینده سرویس و نگهداری شبکه

مواردی که در زمان آینده برای اجرای خدمات سرویس و نگهداری شبکه اعمال می شوند، متمرکز روی سیستم های خودکارسازی و هوشمندسازی هستند که به واسطه آن ها بتوان، کمترین خطرات تهدید کننده شبکه را شناسایی و رفع کرد.

• خودکارسازی فرآیندهای سرویس برای انجام فعالیت های تکراری در طول روند مانند
• استفاده گسترده از ابزارهای ابری برای مانیتورینگ سریع و قابل دسترس در هر محیط
• رویکرد Zero Trust در نگهداری شبکه برای حفاظت امنیتی صددرصد نظیر احراز هویت چند مرحله ای

نتیجه ‌گیری

سرویس و نگهداری شبکه یکی از فرایندهای مهم برای پایداری و عملکرد بهینه سرورها و شبکه های کامپیوتری است که هر سازمانی صرف نظر از وسعت عملکردی باید از این خدمات بهره ببرد و با بررسی دوره ای و ارتقای تجهیزات، نرم افزارها و برنامه های امنیتی، بهترین کارایی را برای سازمان به وجود آورد. در این مقاله با آشنایی انواع پلن های اجرایی سرویس و نگهداری شبکه، می توانید کارایی این فرایند را برای راندمان کاری سازمانی متوجه شوید و بهره گیری از آن را جزو برنامه‌ اصلی کاری خود قرار دهید.

با ما در ارتباط باشید

02188750614

تماس مستقیم